Co to jest manometr? 

Manometr to urządzenie służące do pomiaru ciśnienia w odniesieniu do otoczenia. Często potocznie nazywa się tak również każdy przyrząd służący do pomiaru ciśnienia.  

Podział przyrządów do pomiaru ciśnienia uwzględniając zasadę działania oraz ciśnienie odniesienia: 

• Absolutne - wskazują ciśnienie w odniesieniu do próżni (0 Pa),

• Względne - Wskazują ciśnienie w odniesieniu do otoczenia,

• Różnicowe - wskazują różnicę ciśnień pomiędzy dwoma punktami.   

Jakie są rodzaje manometrów? 

• Manometr hydrostatyczny - wykorzystuje ciężar cieczy (najczęściej w otwartej rurce) do wskazywania różnicy ciśnień. Ciśnienie wywierane przez ciecz jest proporcjonalne do jej wysokości, co opisuje zasada równowagi hydrostatycznej.  

• Manometr rurkowy U-kształtny - jedna strona rurki w kształcie U jest podłączona do układu ciśnieniowego, natomiast druga strona rurki jest otwarta (ma swobodny dostęp do ciśnienia otoczenia/ jest podłączona do innego źródła ciśnienia). Manometry te charakteryzują się prostą budową, brakiem zasilania oraz wysoką dokładnością, jednakże przy ich stosowaniu trzeba uważać na duże wahania temperatury oraz stosunkowo niski zakres pomiarowy.  

• Manometr sprężynowy - manometr z wykorzystaniem rurki Bourdona (wygiętej rurki w kształcie półkola lub spirali, zamkniętej z jednej strony). Ciśnienie medium (płynu lub gazu) wpływa do wnętrza rurki Bourdona i w zależności od jego wartości odkształca się. Zmiany te są przenoszone na skalę pomiarową za pomocą mechanizmu przekładniowego, który konwertuje odkształcenie na odpowiedni obrót wskazówki na panelu manometru.   

• Manometr elektryczny - tensometryczny, piezorezystancyjny, indukcyjny. Manometry te wykorzystują czujniki ciśnienia i w zależności od otrzymywanego sygnału na wyjściu czujnika, skalujemy go zgodnie z zakresem i wyświetlamy odpowiednią wartość na wyświetlaczu manometru.  

• Manometr tłokowy - manometr o wysokiej dokładności, często stosuje się go w laboratoriach do kalibracji sprzętu jako wzorzec. Na tłok umieszczony w cylindrze działa ciśnienie medium.  Na tłoku umieszczone są ciężarki o znanej masie, wywierające siłę skierowana przeciwnie do ciśnienia medium. Gdy tłok znajdzie się w równowadze, oznacza to, że dwie siły mają identyczną wartość i w bardzo dokładny sposób możemy obliczyć ciśnienie medium na podstawie posiadanych danych.  

Manometry - najczęstsze przyczyny występowanie błędów pomiarowych 

• Manometry, które zostały zamontowane zbyt blisko źródła wibracji lub bez tłumików mogą ulec rozkalibrowaniu. Dodatkowo, uszkodzeniu mogą ulec wewnętrzne części manometru lub po prostu możemy mieć problemy z odczytem na tradycyjnym manometrze, ze względu na drganie wskazówki. Rozwiązaniem w przypadku takiej sytuacji jest przemontowanie manometru (o ile nie uległ uszkodzeniu), montaż elastyczny lub zamiana na model wypełniony gliceryną. 

• Aby uzyskać jak najwyższą dokładność powinniśmy uwzględnić temperaturę pracy urządzenia podaną przez producenta. 

• W przypadku zanieczyszczonego medium powinniśmy zdecydować się na filtry, które zapobiegną zapchaniu mechanizmu pomiarowego w manometrze (zablokowanie tłoka). 

Zastosowania manometrów

• Media ciekłe i gazowe - systemy hydrauliczne (ciśnienie płynów) oraz pneumatyczne (ciśnienie gazów) 

• Środowiska korozyjne - narażenie na działanie kwasów, zasad lub oparów chemicznych 

• Przemysł rafineryjny, petrochemiczny i chemiczny- kontrola pomp, sprężarek, zaworów bezpieczeństwa, monitorowanie ciśnienia w reaktorach, reparatorach i kolumnach destylacyjnych 

• Elektrownie jądrowe - głównie wykorzystywane w systemach chłodzenia reaktora  

▶ Ciekawostka: w oponach bolidów F1 ciśnienie mierzone jest z dokładnością do TYSIĘCZNYCH CZĘŚCI BARA - nawet minimalna różnica w ciśnieniu może wpłynąć na osiągi pojazdu.